NÝU DELI
Dünýä penşenbe güni Aýbaşy arassaçylygy gününi bellemäge barýarka, Hindistanda millionlarça aýal koronawirusyň gulplanmagy sebäpli alternatiwleri, şol sanda arassaçylyk usullaryny gözlemäge mejbur edilýär.
Mekdepleriň ýapylmagy bilen, hökümet tarapyndan mugt “sanitariýa salfetkalary” üpjün edilmegi bes edildi, ýetginjek gyzlary hapa mata we eşikleri ulanmaga mejbur etdi.
Deliniň günorta-gündogaryndaky 16 ýaşly ýaşaýjy Maýa sanitariýa salfetkalaryny alyp bilmedi we aýlyk aýlawy üçin köne futbolkalary ulanýar. Ondan öň döwlet tarapyndan dolandyrylýan mekdebinden 10 paket alardy, ýöne COVID-19 sebäpli duýdansyz ýapylandan soň üpjünçilik bes edildi.
“Bir paketden ybarat gap 30 hindi rupiýasy [40 sent]. Kakam riksa çekiji bolup işleýär we zordan pul gazanýar. Arassa salfetkalara harçlamak üçin ondan nädip pul sorap bilerin? Agamyň köne futbolkalaryny ýa-da öýde tapyp boljak eşikleri ulanýardym "-diýdi.
23-nji martda 1,3 milliard ilaty bolan Günorta Aziýa döwleti tutuş ýurt boýunça gulplanmagyň birinji tapgyryny yglan edeninde, möhüm hyzmatlardan başga ähli zawodlar we ulaglar duruzyldy.
Manyöne köpleri geň galdyran zat, aýal arassaçylygy üçin ulanylýan sanitariýa salfetkalarynyň “möhüm hyzmatlara” goşulmaýandygy. Köp aýal-gyzlar toparlary, lukmanlar we hökümete degişli bolmadyk guramalar COVID-19-yň aýbaşy aýlawlaryny bes etmejekdigini öňe sürdüler.
“Biz oba ýerlerinde ýetginjek gyzlara we aýallara birnäçe ýüz paket arassaçylyk salfetkalaryny paýladyk. Emma gulplama yglan edilende önümçilik bölümleriniň ýapylmagy sebäpli salfetka alyp bilmedik "-diýdi.
"Theapylmagy we herekete girizilen berk çäklendirmeler bazardaky ýassyklaryň ýetmezçiligine sebäp boldy".
Diňe hökümet 10 günden soň zerur hyzmatlara padleri goşansoň, Saksena we onuň topary birnäçe zakaz edip bildiler, ýöne transport çäklendirmeleri sebäpli aprel aýynda hiç zat paýlap bilmediler
we maý. Salfetkalaryň subsidiýa çagyryşlarynyň ýokarlanýandygyna garamazdan doly “harytlar we hyzmatlar salgydy” bilen gelýändigini aýtdy.
Hindistanda ýetginjek gyzlaryň arasynda aýbaşy gigiýenasyny dolandyrmak boýunça 2016-njy ýylda geçirilen gözlegiň netijesine görä, aýbaşyly 355 million aýal-gyzdan diňe 12% aýal-gyzlaryň sanitariýa salfetkalary bar. Hindistanda bir gezek ulanylýan sanitar salfetkalary ulanýan aýbaşyly aýallaryň sany 121 million.
Pandemiki stres döredýän tertipsiz döwürler
Arassaçylyk meselelerinden başga-da, köp lukmanlar ýaş gyzlardan soňky aýbaşy döwründe ýüze çykýan näsazlyklar barada jaň alýarlar. Käbirlerinde ýokanç kesel bar, beýlekileri agyr gan akýar. Aýallaryň saglygy bilen baglanyşykly meseleler barada aýdylanda bu hasam krizise sebäp boldy. Käbirleri hatda sintetik eşikleri ulanyp, öýlerinde özleri üçin tikin ýasaýandyklaryny habar berdiler.
“Youngaş gyzlardan, mekdeplerde birnäçe gezek jaň aldym, ýakynda agyr we agyr döwürleri görendiklerini aýtdylar. Diagnozymdan, bularyň hemmesi stres bilen baglanyşykly düzgünsizlik. Köp gyzlar indi geljegi barada alada edýärler we eklençlerine ynamsyz. Bu olaryň aladalanmagyna sebäp boldy "-diýdi, ginekolog we döwlet mekdeplerinde okaýan gyzlara mugt salfetka berýän Saçi Saheli (Hakyky dost) jemgyýetçilik guramasynyň esaslandyryjysy doktor Surbhi Singh.
Singh Anadolu gullugy bilen söhbetdeşlikde ähli erkekleriň öýde galýandygy sebäpli, çetleşdirilen jemgyýetlerde aýallaryň aýbaşy galyndylaryny taşlamakda kynçylyk çekýändiklerine ünsi çekdi. Singhiň sözlerine görä, aýallaryň köpüsi, aýbaşydaky aýylgançlykdan gaça durmak üçin erkekler töwereginde bolmadyk halatynda zibil taşlamagy makul bilýärler.
Bu, aýlyk aýlawynda salfetkalary ulanmak islegini hem azaldy.
Hindistan her ýyl takmynan 12 milliard sanitariýa enjamlaryny taşlaýar, her aýlawda 121 million aýal tarapyndan sekiz töweregi pad ulanylýar.
Salfetkalar bilen bir hatarda, Singhiň jemgyýetçilik guramasy indi sanitariýa salfetkalary, bir jübüt gysgajyk, kagyz sabyn, gysga / ýassyk saklamak üçin kagyz sumka we hapalanan salfetkany zyňmak üçin gödek kagyz paýlaýar. Indi şeýle paketleri 21,000-den gowrak paýladylar.
Ulanyşyň has uzak dowamlylygy
Bazarlarda ýassyklaryň elýeterliligi we elýeterliligi sebäpli, köp ýaş gyzlar şol bir salfetkany zerurlykdan has uzak wagtlap ulanmaga başladylar.
Dükanda satyn alnan sanitariýa salfetkasy, infeksiýa zynjyryny döwmek üçin her alty sagatdan soň çalşylmalydyr, ýöne has köp ulanmak jyns ýollary bilen baglanyşykly kesellere sebäp bolup biler, bu bolsa öz gezeginde beýleki ýokançlyklara öwrülip biler.
“Pes girdejili toparlardan bolan maşgalalaryň köpüsinde hatda arassa suw hem ýok. Kassalaryň uzak wagtlap ulanylmagy dürli jyns agzalarynyň we köpeliş ýollarynyň ýokançlyklaryna sebäp bolup biler "-diýip, Deliniň hökümet tarapyndan dolandyrylýan keselhanasynyň akuşerçilik we ginekologiýa bölüminiň müdiri doktor Mani Mrinalini aýtdy.
Doktor Mrinalini, COVID-19 ýagdaýynyň oňyn netijeleriniň adamlaryň has arassaçylyk düşünjesidigini görkezse-de, çeşmeleriň ýoklugyna ünsi çekdi. "Şonuň üçin hassahananyň ýolbaşçylary aýal-gyzlara özlerini arassa saklamagy maslahat berýärler".
Iş wagty: Awgust-31-2021
